به بررسی جنبه های مختلف زمین شناسی، اسطوره شناسی و زمین ریختی چشمه های تراورتنی و کارستی باباگرگر در استان کردستان می پردازد. در چکیده این مقاله می خوانیم: چشمههای گرمابی بابا گورگور، واقع در منطقه فعال تکتونیکی سنندج-سیرجان ایران، همگرایی بینظیری از زمینشناسی، فرهنگ و ژئومیثولوژی را به نمایش میگذارند. این چشمهها و سازندهای تراورتن فعال آنها - که از سال ۲۰۱۲ به عنوان میراث طبیعی ملی ایران شناخته شدهاند - در ۲۸ کیلومتری قروه واقع شدهاند و پس از فعالیت آتشفشانی کواترنری مرتبط با کوهزایی پاسادنین تشکیل شدهاند. سیستم چشمه های آب گرم تراورتنی که توسط مخازن غنی از CO₂ در امتداد روندهای تکتونیکی زاگرس تغذیه میشوند، بینش ارزشمندی درباره فرآیندهای گوشته ارائه میدهند و منطقه قروه-تکاب را به عنوان مکانی کلیدی برای مطالعه جوانترین رویدادهای زمینشناسی ایران معرفی می نمایند.
طاهری و همکاران بیان می کنند" اهمیت زمینشناسی بابا گورگور علاوه بر زمین شناسی در بیان اسطورههای محلی کردی و ترکی-اسلامی بارز است. مقبره سید جلال الدین و سازندهای تراورتنی، که اغلب به عنوان "اژدهای سنگی" تعبیر میشوند، ابعاد مذهبی و اسطورهای به این مکان میبخشند. آیینهایی مانند سکه انداختن و گره زدن پارچههای نذری، معنویت را با زمینشناسی در هم میآمیزد، هویت فرهنگی را تقویت میکند و میراث مشترک زمینشناسی-انسانی را مقدس می داند. شواهد باستانشناسی، از ابزارهای پارینه سنگی گرفته تا سرامیکهای صفوی، بر تعامل دیرینه انسان با این چشمانداز تأکید دارند. بابا گورگور هم به عنوان یک مکان زیارتی و هم یک مقصد ژئوتوریسم عمل میکند و فرصتهایی را برای آموزش بین رشتهای ارائه میدهد. با ادغام روایتهای ژئومیثولوژیکی - مانند افسانههای اژدها و باورهای شفابخشی چشمه باباگرگر- با بررسی های تفصیلی زمینشناسی، این مکان میتواند زائران، گردشگران سلامت و علاقهمندان به زمینشناسی را توامان جذب کند. مشارکت مردمی و آگاهی بخشی در راستای توسعه پایدار برای جلوگیری از تخریب لایههای تراورتن شکننده و چشمههای آن ضروری است.
کمال طاهری با شناسه آی۱۰ هجده (به انگلیسی: I10-index ) i10-index 18 پیشروترین پژوهشگر شرکت آب منطقه ای کرمانشاه است که تاکنون از وی 18 مقاله ژورنالی (نمایه آی.اس.آی) و بیش از یکصد و بیست مقاله کنفرانسی منتشر شده است. تدوین کتاب سیستم کارست و غار ایران ( در حال چاپ در انتشارات اشپرینگر) و چند دوره پژوهشگر برتر، داور برتر مجله علمی-پژوهشی تحقیقات منابع آب ایران و داوری مقالات در بیش از 18 ژورنال (الزویر) و 7 ژورنال (اشپرینگر) از دیگر افتخارات این همکار است. طاهری در سالهای اخیر به عنوان سخنران ویژه در کنفرانسهای مرتبط با علوم زمین، منابع طبیعی و مهندسی آب حضور یافته و دانشجویان تحصیلات تکمیلی متعددی در دانشگاههای تهران، فردوسی مشهد، کردستان، شهید چمران اهواز و رازی کرمانشاه از مشاوره وی بهره مند شده اند. چکیده و عنوان مقاله از طریق لینک زیر قابل دریافت است:
https://link.springer.com/article/10.1007/s12371-025-01229-8
